Twee nieuwe documentaires van Cees Grimbergen over de pensioenindustrie bij MAX
In 2013 maakte Cees Grimbergen in 'Zwarte Zwanen - Gokken met uw pensioenpremie' voor MAX een portret van de pensioenindustrie. Hij portretteerde de vermogensbeheerders, pensioenbestuurders en financiële whizzkids die met andermans geld hoog rendement proberen te halen.
Nu zijn er twee delen als vervolg. Opnieuw een kritische blik in de wereld van het zeer grote geld.
Na het uitbreken van de financiële crisis in 2008 kwamen ook in de pensioenwereld wantoestanden aan het licht. De Nederlandse pensioenfondsen verloren samen 219 miljard euro. De beheerders van Ander Mans Geld (AMG) beloofden beterschap. De pensioenbeleggers en zakenbankiers zouden zich niet meer bedienen van risicovolle speculatieve handel, van misleiding van premiebetalers en van fraude. In de eerste 'Zwarte Zwanen' bleek er nog weinig veranderd.
Hoe is het in 2015? In deze twee nieuwe MAX-documentaires blijkt dat ‘perverse prikkels’ in de pensioenwereld nog steeds bestaan. Mega-salarissen en bonussen zijn niet afgeschaft. Beleggers halen nog steeds winsten binnen, terwijl de verliezen worden afgewenteld op de pensioenpremiebetalers. Moreel besef lijkt te ontbreken. En dit alles onder strikte geheimhouding. Kritische vragen zijn taboe. Via reputatiemanagement houdt de pensioenwereld de schone schijn op. Die schimmigheid en geheimhouding vormen de voedingsbodem voor diefstal en fraude, waarschuwt de Amerikaanse pensioendetective Ted Siedle in 'Zwarte Zwanen'. MAX vond in eigen land geen critici van de uitwassen van het pensioensysteem. De vakbonden van FNV en CNV doen actief mee in de besturen van de pensioenfondsen.
In de pensioendocumentaires onder andere aandacht voor de tientallen miljarden Nederlands pensioengeld die via het geheimzinnige beleggingsbedrijf Alpinvest een tocht over de wereld maken. En uiteindelijk terugkomen in Nederlandse bedrijven. Zo blijkt V&D voor het grootste deel eigendom van Nederlandse pensioenfondsen. Hoe lager de lonen van V&D-personeel, hoe hoger het rendement van de pensioenfondsen. De vakbonden zwijgen over deze belangentegenstelling en over het morele dilemma. De Amerikaanse econoom Eileen Appelbaum legt uit hoe dat komt.
Verder in 'Zwarte Zwanen' onder andere de doofpot rond de fraudes die zakenbank Goldman Sachs volgens ABP met Nederlands pensioengeld pleegde. Uit rechtbankstukken, in het bezit van MAX, blijkt dat Goldman Sachs ook Pensioenfonds Vervoer voor honderden miljoenen euro’s bedroog. De schade kwam ten laste van de vrachtwagenchauffeurs die verplicht premies aan Pensioenfonds Vervoer afdragen. Bestuur en directie van de pensioenfondsen gaan akkoord met de zwijgplicht die Goldman Sachs hen oplegde.
De Nederlandse zakenbankier Michael van Bemmelen waarschuwt in 'Zwarte Zwanen' voor de gevolgen van de kritiekloze acceptatie van de Wall Street-mentaliteit door de Nederlandse pensioenindustrie. Van Bemmelen kon het bankierswerk niet langer met zijn geweten verenigen. Hij vertrok. Voor het eerst vertelt een Nederlandse zakenbankier met 25 jaar ervaring op Wall Street zijn verhaal.
Hoe kon er na de financiële crisis zo weinig veranderen in de financiële wereld en dus ook in de pensioenindustrie? En waarom blijft er tot op de dag van vandaag zo veel geheim, terwijl er aan alle kanten 'transparantie' wordt gepredikt? Dit in de documentaires 'Zwarte Zwanen' op maandag 13 en dinsdag 14 juli. Op 15 juli gaat het live discussieprogramma 'Hollandse Zaken' op het thema door.
'Zwarte Zwanen 2 - Schatrijk van uw pensioenpremie', maandag 13 juli om 20.25 uur op NPO 2.
'Zwarte Zwanen 3 – De perverse prikkels blijven', dinsdag 14 juli om 20.25 uur op NPO 2.
'Hollandse Zaken – De lessen van 'Zwarte Zwanen'?, woensdag 15 juli om 21.10 uur op NPO 2.
