Digitale gluurders in 'De Kennis van Nu'

De berg van data die zo ontstaat, is een goudmijn voor marketingbedrijven en online winkels. Hoog tijd dat internetgebruikers inzicht krijgen in hoe de informatie die ze achterlaten, wordt gebruikt. In deze aflevering brengen presentatoren Elisabeth van Nimwegen en Diederik Jekel in kaart welke bedrijven dag op dag hun gedrag online verzamelen, analyseren, voorspellen én beïnvloeden.

Elisabeth geeft haar laptop in handen van big data specialist en privacy deskundige Frederik Zuiderveen Borgesius van de Universiteit van Amsterdam. Hij laat haar zien hoeveel bedrijven er via trackingcookies meekijken terwijl ze online de krant leest, aankopen doet en haar vakantie boekt. Het blijkt dat er, elke keer als ze een website opent, achter de schermen een complete veiling plaatsvindt: een veiling waarbij honderden advertentienetwerken bieden op de advertentieruimte die Elisabeth te zien krijgt bij het openen van de site. Wie heeft er het meeste geld voor over om haar een reclame te laten zien? En op basis van welke informatie doen de advertentienetwerken hun bod?

Diederik gaat ondertussen op zoek naar de bedrijven achter de cookies op zijn computer, want niet alleen partijen als Google en Facebook kijken mee. Bedrijven waar hij nog nooit van heeft gehoord, zoals bijvoorbeeld Criteo en Yieldr, zouden een schat van informatie over hem bezitten, maar blijken niet bepaald happig om informatie over hun eigen werkwijze vrij te geven.

Communicatiewetenschapper Claes de Vreese van de Universiteit van Amsterdam kijkt daar niet van op: hij voorspelt dat de slimme algoritmes die inzicht geven in ons gedrag en onze identiteit dé grootste bedrijfsgeheimen van de toekomst worden. Een verontrustende tendens, vooral als ook nieuwswebsites en politieke campagnes steeds meer op het individu toegesneden worden zonder dat duidelijk is wie welke informatie te zien krijgt.

'De Kennis van Nu', donderdag 27 april om 19.20 uur bij de NTR op NPO2.