'Andere Tijden' special over de jaren 20: jaren van voorspoed
Vrolijke en indrukwekkende beeldfragmenten laten de jaren 20 in Nederland herleven. In een film van 45 minuten, geheel op basis van archiefmateriaal, kijkt het geschiedenisprogramma van de publieke omroep terug op de periode dat het moderne leven ook in Nederland losbarst.
In die jaren gaan onze voorouders zich gemakkelijk kleden, betrekken ze nieuwe woningen van ongekend comfort en amuseren ze zich als nooit tevoren in bioscoop en danszaal. Ook gaat de bevolking langer leven, dankzij verbeterde hygiëne en gezondheidszorg. Zelfs voor mensen met een smalle beurs gloort in deze jaren van economische groei de hoop op een betere toekomst. Amerika wordt het land waar de trends vandaan komen: vleeskleurige kousen, jazzmuziek, cowboyfilms. De Amerikaanse Josephine Baker verovert Europa met haar donkere uiterlijk en uitdagende optredens. Op een promotietour bezoekt de danseres Volendam waar het contrast tussen de expressieve Josephine en de stijve in klederdracht gestoken inwoners alle aandacht trekt.
Conservatief Nederland heeft zijn bedenkingen bij alle nieuwigheden. Het gereformeerde dagblad De Standaard noemt de vleeskleurige kous 'een oneerbare dracht' en het weekblad De Spiegel schrijft onomwonden over 'negers en negerinnen die zo goed als naakt dansen op het toneel'. De oude normen en waarden staan dan ook niet zomaar allemaal op z’n kop. Op de boot naar Indië klaagt een passagier over het gehalte van de medereizigers: 'Veel beambten en onderwijzers met kinderen die eigenlijk meer thuis horen in de 2eklasse.' Ook in de kolonie zelf blijven de verhoudingen als vanouds: de blanke elite domineert met onverminderd zelfvertrouwen de zogenaamde 'inlanders'.
Over de gelukkige jaren 20 blijft steeds een schaduw hangen. De Eerste Wereldoorlog heeft z'n sporen nagelaten. De angst voor een herhaling van deze Urkatastrophe is, bij alle voorspoed, ook in Nederland groot. En ondanks de toenemende welvaart ziet niet iedereen de zon in het water schijnen. Aan het eind van het decennium nemen het pessimisme en de dreiging toe: de Beurskrach in Amerika en het opkomend fascisme beloven weinig goeds voor de toekomst.
Voor Jaren van Voorspoed kon 'Andere Tijden' opnieuw ruimschoots putten uit de collecties van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en het EYE Filminstituut.
'Andere Tijden special over de jaren 20: 'jaren van voorspoed', woensdag 28 december om 21.10 uur op NPO 2. Herhaling zondag 1 januari om 15.00 uur op NPO 2.