'Andere Tijden': IJskastmoeders

Inmiddels is er veel meer van autisme bekend en weten we dat hersens van mensen met autisme anders werken. 'Andere Tijden' praat met de moeder en zus van een autist over de begintijd: het onbegrip, de lange zoektocht naar wat het beste is voor het kind. Huisartsen die niet weten wat ze ermee aan moeten, specialisten die met de handen in het haar zitten. Heleen van Rhede wordt in 1955 moeder van zoon Joan. Als een vriendin op bezoek is met een even oud kindje merkt ze dat haar zoon achter is in ontwikkeling. En zo begint een zoektocht met verschillende kinderartsen, instituten, psychiaters en instellingen. Dat ze als een ijskastmoeder wordt gezien, vindt ze pijnlijk. Ze denkt dat zij er voor heeft gezorgd dat Joan zo is geworden. Pas als Joan 19 jaar is volgt de diagnose autisme.

De broer van schrijfster Lydia Rood woont in het Leo Kannerhuis, een huis voor mensen met een Autisme Spectrum Stoornis. Job is in de jaren ’70 op televisie geweest met zijn zus en ouders. We zien dat hij graag raketten bouwt. Zijn zus vertelt dat ze trots waren toen Job begon te praten. Tot zijn 8ste jaar deed hij dat namelijk niet. Ook Job komt pas na veel omzwervingen op de goede plek terecht. Lydia kan zich nu nog opwinden over de gedachte dat haar moeder als een ijskastmoeder werd gezien: 'Ik dacht ze heeft zo veel voor Job gedaan en nu is het haar schuld.'

Ina van Berckelaer-Onnes studeert Orthopedagogiek in de jaren ’60 en komt tijdens een stage in contact met een meisje met autisme. Ze wordt direct door dit meisje gegrepen en weet dat er meer uit dit kind te halen is. De geëmotioneerde moeder van het meisje grijpt haar evenzeer aan. Ook de ouders van deze kinderen hebben het enorm zwaar beseft ze. In de jaren zestig en zeventig spreekt ze moeders die vol verdriet zitten vanwege de beschuldiging van Bettelheim.

Regie: Marcel Goedhart
Redactie: Hannah Dogger/ Nienke Hidding

'Andere Tijden', zaterdag 14 oktober om 21.20 uur op NPO 2.