Eerste aflevering nieuwe reeks 'Spoed 24/7' in teken van treinongeluk Leuven

De eerste aflevering op maandag 23 oktober is meteen een bijzondere. De kijker beleeft vanop de eerste rij mee welke acties een spoeddienst onderneemt als het rampenplan wordt afgekondigd. Bijna de volledige aflevering zoomt in op zaterdag 18 februari 2016, toen een trein met drie wagons ontspoorde vlakbij het station van Leuven. Het eerste treinstel belandde in de berm naast de spoorweg en kantelde om. De balans is 1 dode en 27 gewonden.

Op het ogenblik dat het nieuws van het treinongeval binnenloopt op de spoeddienst van het UZ Leuven, is het nog gissen. Het team onder leiding van urgentiearts Marc Sabbe schiet bij dat eerste telefoontje meteen in actie, volgens een vooraf vastgelegde planning.

Professor Sabbe: 'Je weet nooit wat er op je afkomt. In zo’n omstandigheden is het belangrijk dat je beslissingen neemt op basis van de gegevens die je dan hebt. En beslissen is belangrijker dan niet beslissen.'

Op een spoeddienst is het vaak alle hens aan dek, maar bij een ramp schakelt elke medewerker nog een versnelling hoger.

'Een ongeval met een trein! Ik stuur iedereen naar daar!'
Bij Ann Heyde, verpleegkundige op de spoed, flitsen bij zo’n nieuws meteen de ergste beelden door haar hoofd. Professioneel en efficiënt reageren is echter de boodschap en ze roept haar collega’s op:

'Allemaal naar Leuven, absolute voorrang, rampenplan in vooralarm! Alle aanwezige verpleegkundigen worden verzocht beschikbaar te blijven op de spoedgevallendienst!'

Actiekaart voor elke medewerker
Een spoeddienst klaarmaken voor een incident is geen eenvoudige taak. Als het rampenplan in actie treedt, liggen gelukkig al veel stappen vast.

Marc Sabbe: 'Als het alarm wordt opgestart, is er al heel wat op voorhand bedacht en opgelijst op actiekaarten. Iedereen moet zijn actiekaart checken en precies volgen wat erop staat; van beschikbare urgentieartsen bellen tot operatiezalen klaarmaken en familie opvangen of verbandmateriaal checken.'

De spoeddienst is nu helemaal klaar om de patiënten op te vangen, al blijft het nog altijd onduidelijk hoeveel gewonden er zijn en hoe ernstig de letsels zijn. De spoed wordt opgedeeld in twee delen: de rampslachtoffers in één zone en andere ruimtes voor de 'gewone' patiënten.

Renilda Van Meensel is één van de eerste slachtoffers die er arriveert, samen met haar man die wel ernstiger gewond is dan zij: 'We waren op weg naar Brussel en de kaart aan het bekijken. En plots vlieg je daar. En dan lig je daar. Maar iedereen helpt iedereen. Ik dacht meteen dat ik mijn man kwijt was maar toen zag ik hem helemaal bebloed liggen in het bagagerek. En zag je het bloed langs alle kanten stromen. Het moment dat je dan in spoed belandt, ben je meteen geruster. Je staat er niet alleen voor.'

'Veel blutsen en builen'
De eerste patiënten worden nu in sneltempo binnengebracht en schuiven vlot door naar de zones die voor hen werden vrijgemaakt op basis van een snelle evaluatie van hun verwondingen. De urgentieartsen ter plekke maken een eerste selectie van de gewonden en geven urgentiearts Marc Sabbe geregeld updates:

'Drie wagons op hun zij, het zal nog meevallen, want er is geen botsing geweest. Reizigers worden door elkaar geschud, zullen vooral blutsen en builen hebben. De slachtoffers krijgen een triage-code die typisch is voor rampengeneeskunde: een kaartje met belangrijkste info over het slachtoffer na een eerste inschatting van de arts ter plekke.'

Later zal die informatie nog enkele keren gecorrigeerd worden en stellen de artsen de cijfers van het aantal gewonden bij. Er zijn geen 100 gewonden, maar er zaten 100 mensen op de trein.

Marc Sabbe: 'Bij rampen is die eerste info nooit helemaal correct en volledig. In rampenmanagement moet je jouw team duidelijk maken dat een beperkt aantal mensen goed weten wat er aan de hand is en beslissingen neemt. Zo krijg je de stress van het personeel naar beneden en werkt iedereen efficiënter.'

Renilda is ondertussen bij haar echtgenoot Jos die een zeer diepe snee heeft. Maar ze kan al een babbel doen met hem: 'Je hebt veel bloed verloren, het was dichtbij de slagaders. Maar het valt nog mee, want je had ook kunnen...'

Eind goed al goed voor hen en de andere gewonden, maar helaas is er ook 1 dode gevallen bij het treinongeluk. Alle slachtoffers, van zwaar-tot licht-gewond, kregen de nodige zorgen, en het rampenplan wordt afgeblazen. De spoed werkt weer volgens de normale procedures en elke patiënt belandt opnieuw in de juiste zone. De omschakeling moet zo vlot mogelijk verlopen want er komen natuurlijk weer nieuwe patiënten aankloppen voor hulp.

Ann Heyde, verpleegkundige: 'Je moet er achteraf van bekomen. Ik werk al heel lang op spoed, maar dat blijft je beroeren.'

'Spoed 24/7', vanaf 23 oktober elke maandag om 20.40 uur op Eén.